collecties

Petrus Comestor 'Bible Historiale Completee'

Bible historiale

Er zijn oude handschriften waar we heel weinig over weten, en er zijn handschriften waar we juist heel veel over weten. Over dit handschrift – een Franse vertaling van de Historia scholastica van Petrus Comestor – weten we juist heel veel.

De tekst is uit het Latijn vertaald door Guyars des Moulins, gekopieerd door Raoulet d’Orléans en voor een deel verlucht door Jean Bondol. De eerste bezitter was de Franse koning Karel V en via een lange reeks bezitters en leners, soms met lacunes, kunnen we het volgen tot het in 1769 werd verkocht in de veiling van de bibliotheek van de beroemde Franse bibliofiel Louis-Jean Gaignat. De koper was Gerard Meerman, die het naliet aan zijn zoon Johan Meerman. Niet lang na diens overlijden, in 1815, kwam het werk op niet gedocumenteerde wijze in handen van diens achterneef Baron van Westreenen.

Maar dit handschrift is niet in de eerste plaats beroemd vanwege deze indrukwekkende stamboom. Het handschrift werd geschreven en verlucht in opdracht van raadsheer Jean de Vaudetar, die het op 28 maart 1372 aan zijn vorst Karel V aanbood. De openingsminiatuur laat zien hoe Jean de Vaudetar het werk aan hem overhandigt. De bibliofiele vorst is gehuld in de kleding van een geleerde – niet alleen als een teken van zijn serieuze wetenschappelijke belangstelling, maar ook als een blijk van de informele manier waarop hij met zijn hoge dienaren wenste om te gaan. Deze prachtige presentatieminiatuur is zonder enige twijfel de beroemdste miniatuur uit de collectie van het museum.