Familietentoonstelling 'BoekenZOO' in Huis van het boek
Huis van het boek presenteert van 21 juni t/m 18 september 2022 de familietentoonstelling ‘BoekenZOO’. In de tot dierentuin omgevormde tentoonstellingsruimtes lopen bezoekers langs verschillende dieren. Ze gaan zelf op safari en geven tot slot hun eigen dier een plek in de laatste zaal. Voor deze tentoonstelling put het museum uit zijn rijke collectie geïllustreerde boeken, van middeleeuwse bestiaria tot moderne kunstenaarsboeken .
Dierentekeningen in oude en nieuwe boeken geven de blik van mensen op dieren weer. Zo vervullen de tekeningen verschillende functies: om te leren over dieren in verre landen, als symbool voor menselijke eigenschappen of gewoon als mooie en grappige versiering. Ook dienen dieren als symbool, zowel in religieuze boeken als in kinderboeken.
MEDICINAAL, WETENSCHAPPELIJK, SYMBOLISCH EN ALS LEVENSLES
Van sommige dieren wordt verteld dat ze gebruikt kunnen worden als medicijn. In de Hortus Sanitatus van Jacobus Meydenbach uit 1491 staat dat olie uit het lijf van de krokodil goed werkt tegen rimpels. In de 17e eeuw verschijnen talrijke wetenschappelijke publicaties. Exotische dieren uit diergaardes van het hof worden bestudeerd en beschreven. In Mémoires pour servir a l’histoire naturelle des animaux van Claude Perrault uit 1676 toont het medisch genootschap van Parijs trots welke dieren ze allemaal ontleed hebben. Uiteraard zijn de verwijzingen naar de bijbel talrijk: de pelikaan die bloed pikt uit haar eigen borst om zijn jongen te voeden, staat symbool voor Christus. De ondeugende en schaamteloze aap verwijst naar de duivel of de zondige mens die zich door zijn lusten laat regeren.
In kinderboeken speelt een (al dan niet aangekleed) dier vaak de hoofdrol. Het verhaal is dan een makkelijke metafoor om kinderen iets bij te brengen. De rups die uitgroeit tot een vlinder of de sterke leeuw die voor niemand bang is: kinderen leren levenslessen via de verhalen over dieren.
Bijschriften:
- Luigi Serafini, Codex Seraphinianus, 1981. Een soort encyclopedie, geschreven in een onbegrijpelijk schrift met tekeningen van vreemdsoortige wezens en objecten.
- Thomae Bartholini, de Unicornu Observationes Novae (1678).
