Huis van het boek presenteert t/m 6 juni 2022 de tentoonstelling ‘Groeten uit de Oriënt’ vol stereotypen over het Oosten. Boeken, filmaffiches, kunstnijverheid en foto’s bieden samen een blik op het ontstaan van de stereotypen die het Westen creëerde over de oosterse wereld. Kader Abdolah, Abdelkader Benali, Hassnae Bouazza, Shervin Nekuee en Mirjam Shatanawi reageren resp. op 1001 Nacht, Arabische detectives, stereotypen in boeken en films, de westerse blik op de Oosterse Ander en geënsceneerde foto’s van oosterse vrouwen. De beeldvorming rond het Oosten varieert van bakermat van de christelijke cultuur tot sprookjesachtig, barbaars en sensueel. Wat is de invloed van deze stereotypen op de huidige maatschappij? De tentoonstelling ‘Groeten uit de Oriënt’ maakt deel uit van de reeks tentoonstellingen over de maatschappelijke invloed van het boek.
VAN REIZEN NAAR HET BELOOFDE LAND TOT KIOSKEN IN TURKIJE
De bezoeker loopt langs verschillende thema’s, te beginnen met reisboeken uit de 17de 18de eeuw en 19de-eeuwse schoolplaten en prentbijbels. Halverwege de 19de eeuw begint het toerisme naar het beloofde land. Veel christenen gaan op zoek naar het ware decor van de Bijbel. Shervin Nekuee vertelt over het ontstaan en de doorwerking van de westerse blik op het Oosten.
Daarna komt de sprookjeswereld uit ‘1001 Nacht’ aan bod. De verhalen zijn talloze malen vertaald, opnieuw uitgegeven en in verschillende versies verschenen. Kader Abdolah vertelt dat deze sinds 300 jaar een eerste blik op de spannende, sensuele wereld van het Oosten voor de westerse mens vormen. Vooral de Walt Disney-bewerkingen van o.a. Aladin zijn ongekend populair. De schrijver Karl May reisde zelf af naar het Oosten en verwerkte zijn indrukken in o.a. Van Bagdad naar Istanboel.
De filmwereld en de uitgevers van pulpromans voelden zich aangetrokken tot deze wereld. Hassnae Bouazza vertelt over de stereotypen die enkele aspecten van een cultuur uitvergroten en die als werkelijkheid presenteren. De arabist Christiaan Snouck Hurgronje woonde zelf een tijd in Mekka. Hij nam vele gebruiksvoorwerpen en kunstobjecten mee die hij liet natekenen in zijn beroemde Bilder-Atlas zu Mekka. Daarin staan ook geënsceneerde foto’s van mannen en vrouwen waarover Mirjam Shatanawi vertelt. Tot slot vertelt Abdelkader Benali over het verschil tussen Arabische en westerse detectives in de laatste zaal vol Turkse en Egyptische boeken en tijdschriften. Op de omslagen prijken al vroeg westerse pin-ups en filmsterren die de verkoop bevorderden.
BIJZONDERE PARTICULIERE EN OPENBARE COLLECTIES
Gastconservator is Bert Sliggers met wie het museum eerder samenwerkte in de tentoonstellingen ‘Porno op papier’ en ‘Foute boeken?’. Voor deze tentoonstelling put hij uit diverse particuliere en publieke verzamelingen, zoals de Universitaire Bibliotheken Leiden, de KB, nationale bibliotheek, Nationaal Onderwijsmuseum, Teylers Museum en Eye Filmmuseum en uiteraard die van het museum zelf. Sliggers laat zich adviseren door verschillende deskundigen en verzamelaars.
