Ex libris

Huis van het boek bezit een veelzijdige ex libris-collectie, een van de grootste ter wereld. In totaal gaat het om ruim 330.000 bladen, die sinds 1929 door aankoop of schenkingen zijn verkregen. De verzameling bevat niet alleen ex libris, maar ook – wat het allemaal nog interessanter maakt – ontwerpschetsen, houtblokken, clichés, proefdrukken, varianten, naslagwerken en correspondentie.

De kern van de collectie wordt bijeengebracht door beroemde verzamelaars op dit gebied, onder wie J.F. Verster, Johan J. Schwencke en Eugène Strens. In 1995 komt er nog een imposante verzameling bij, die van uitgever Johan H.A. Jansen (1913-1992) en zijn vrouw Hillegonde Jansen-Ebing. Het echtpaar Jansen-Ebing werkt ruim 54 jaar aan hun verzameling. Onder ex libris-verzamelaars worden vaak hele collecties in een keer aangekocht, maar Jansen en zijn vrouw verzamelen de ex libris blad voor blad, met gemiddeld 1.500 bladen per jaar. Alle aanwinsten worden gemonteerd op groengrijze opzetkartons en opgeborgen in kartonnen cassettes. Deze cassettes zijn ingedeeld naar het land van herkomst van de kunstenaar. Voor de belangrijkste kunstenaars leggen ze aparte mappen aan.

Jansen en zijn vrouw verzamelen speciale thema’s, waaronder koninklijke ex libris en ex libris met afbeeldingen van Don Quichot en Tijl Uilenspiegel. Goed vertegenwoordigd zijn verder vroege Duitse ex libris uit de periode 1490-1600, oude Engelse uit de jaren 1600-1880, Europese uit de periode 1895-1925 en ex libris uit Tsjechië en Slowakije uit de tweede helft van de 20ste eeuw. In totaal brengt het echtpaar ruim 80.000 bladen bijeen, die zijn ontsloten met een kaartsysteem (dat ook meeverhuisd is naar het museum). Wie wil weten hoe de ex libris van bijvoorbeeld Hitler, Dürer,Mussolini en Chamberlain eruitzien, moet hier een keer komen kijken.

JE00153

Ex libris met heraldisch wapen uit de collectie Jansen-Ebing, 17de eeuw, JE 00153, coll. Huis van het boek