Door middel van hedendaagse kunst en speciaal gekozen boeken laat de tentoonstelling boeken zien in verschillende rollen, van boeken als talismannen tot boeken als hulpmiddelen. De Haagse kunstenares Shani Leseman toont een groot aantal van haar keramieken talismannen, aangevuld met een exemplaar dat geïnspireerd is op een 15de-eeuws handgeschreven miniatuurboekje. Mensen kunnen indruk maken met hun prestigieuze boekbanden, zoals bijvoorbeeld met de 16de-eeuwse Grolier-band, of recenter met speciale edities van populaire BookTok boeken. Het 17de-eeuwse gekalligrafeerde instructieboek voor priesters en bisschoppen met behulpzame symbolen in de marge is een voorbeeld van een boek als hulpmiddel. An Onghena belicht met haar installatie de andere kant van het verhaal, door te laten zien hoe het boek ook een middel kan zijn in creatieve en intellectuele processen. Ook is er aandacht voor gemeenschappen rondom boeken, van lang bestaande, gerenommeerde genootschappen tot de sterk groeiende BookTok community en fenomenen als ‘silent book clubs’. Bezoekers worden uitgenodigd om te reflecteren op hun eigen relatie tot boeken en de gemeenschappen waartoe zij zelf behoren.

Shani Leseman (1996), An Onghena (1992) en het kunstenaarsduo Lisette Alberti (1996) en Rising Lai (1996) hebben speciaal voor deze tentoonstelling werk gemaakt. Jorge Méndez Blake (1974), Hans Op de Beeck (1969), Cathleen Owens (1992) en Bouke de Vries (1960) geven werken in bruikleen.

Podium voor boeken in hun verschillende rollen

In de tentoonstelling krijgen de verschillende rollen van boeken in onze levens een podium. Boeken als icoon, boeken als plek, boeken als middel om een geloof of saamhorigheid mee uit te dragen, boeken om indruk mee te maken, boeken om een gekreukt stuk papier mee glad te strijken, boeken om een familiegeschiedenis in vast te leggen en nog veel meer. Lord of the Rings- en Harry Potter-fan communities laten zien dat boeken zelfs centraal kunnen staan in het ontstaan van een groepsidentiteit.

Boeken kunnen ook een plek zijn voor persoonlijke notities of een plek om in te verdwijnen. Het werk ‘Asleep’ uit 2021 van Hans Op De Beeck stelt het ‘in zichzelf gekeerde’ centraal, een (persoonlijke) plek om in te verdwijnen, ontsnappen, fantaseren. En dan is er nog het boek als herinnering aan een persoon, familie of gebeurtenis. Denk aan de beroemde Rijmbijbel van Huis van het boek uit 1332 met voorin aantekeningen over de familie van een van de eigenaren. Of een boek gekocht op een vakantiebestemming die voor altijd herinnert aan die vakantie. Bij het boek als herinnering hoort ook de installatie van Rising Lai en Lisette Alberti, die de vraag stelt: wie bepaalt die herinnering eigenlijk?

Beeld

- Miniboekje 15de eeuw talisman, collectie Huis van het boek
Dit miniatuurboekje is vermoedelijk als amulet gebruikt, mensen droegen dit bij zich om zichzelf te beschermen. Signatuur: HM 147

- June CL Tan, Jade Fire Gold, Book Tok special edition, 2021, collectie Huis van het boek

- Boek als hulpmiddel voor bisschoppen, 17de eeuw collectie Huis van het boek. Dit bekende 17de-eeuwse handschrift bevat een instructieboek voor priesters en bisschoppen. Dit luxueuze boek, handgeschreven in een tijd waarin de boekdrukkunst al wijdverspreid was, is door een latere gebruiker voorzien van kleine symbolen in de marge. Het gaat hier dus om een boek als hulpmiddel. Signatuur 10C15, opening: fol. 4v-5r

Fotografie: © The Book Photographer

Persberichten